I. Anafartalar Muharebesi

I. Anafartalar Muharebesi:

7. ve 12. Tümenler’in bölgeye gelmesi sonucu, yapılması planlanan taarruza katılacak Türk kuvveti 18.987 kişiden oluşmaktaydı. Yapılan plana göre: 12. Tümen, Kavaktepe-Tekke Tepe Mevkiileri’nde hazırlık mevzisine girecek, gün ışımasıyla Kükürtlüpınar-Sülecik Mestan Tepe çizgisinde bulunan İngiliz birliklerine taarruza geçecekti. 7. Tümen, Büyük Anafarta Köyü doğusunda hazırlık mevzisine girecek, gün ışımasıyla Damakçılık Bayırı doğrultusunda taarruza geçecek, İbrikçe güneyinde bulunan Bursa Jandarma Taburu ile 31. Alay’ın 2. Taburu bu tümenlerle birlikte taarruza katılacak ve bu iki grup arasında bağlantıyı sağlayacaktır.

9 Ağustos sabahı saat 04:00’te Türk kuvvetleri belirtilen doğrultularda taarruza geçmiştir. Yapılan çetin süngü taarruzları ve Türk topçusunun destek atışları sonucu İngilizler’in elinde bulunan bazı önemli tepeler tamamen ele geçirilmiş, özellikle 12. Türk Tümeni taarruz hattı üzerinde bulunan 5 İngiliz taburu eski mevzilerine çekilmek zorunda kalmıştır. Anafartalar Bölgesi’ndeki bu gelişmeler karşısında Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal 9 Ağustos gecesi, birliklerin, bulundukları hattı tahkim ederek savunma için düzenlemeleri emrini verir. Kendisi de 10 Ağustos’ta yapılacak taarruzu yönetmek için Conkbayırı’na hareket etmiştir.

9. İngiliz Kolordu Komutanı, Türkler’in elinde bulunan Anafarta sırtlarını ele geçirmek amacıyla 10 Ağustos sabahı yeniden taarruz için gerekli emirleri verir. Bu taarruz, karaya yeni çıkartılan 53. Territorial Tümeni destek amacıyla tertiplenmiştir. 12. Türk Tümeni cephesine yapılan bu taarruz, birkaç saat süren savaş sonucunda geri püskürtülür. Türk kuvvetleri ağır kayıplar vermesine rağmen mevzilerini boşaltmamış, böylece İngilizler bir başarı elde edememişlerdir.

Aynı gün Anafartalar’daki İngiliz taarruzuna destek amacıyla Conkbayırı’nda da bir saldırı planlanmıştır. Anafartalar Grup Komutanı Albay Mustafa Kemal, Anafartalar Ovası’ndaki birlikleri denetledikten sonra aynı gece yani 9 Ağustos gecesi yeniden, Conkbayırı’nda bulunan 8. Tümen karargahına döner. Albay Mustafa Kemal, 10 Ağustos sabahı saat 04:30’da baskın tarzında bir taarruz planlamıştı. Bu taarruz, süngü hücumu olacaktı. Bu taarruzu Mustafa Kemal şu şekilde anlatmaktaydı:

“10 Ağustos 1915’te Conkbayırı’nı almak ve bütün Boğaz’a hakim olmak için İngilizler 20.000 kişilik bir kuvvetle günlerce kazdıkları siperlere yerleşmişler, hücum anını bekliyorlardı. Gecenin karanlığı tamamen kalkmış, tan ağarmak üzereydi. 8. Tümen Komutanı ve diğer subaylarını çağırdım. “Mutlaka düşmanı mağlup edeceğinize inanıyorum. Ancak siz acele etmeyin. Evvela ben ileri gideyim, size kırbacımla işaret verdiğim zaman hep birlikte atılırsınız”diyerek, bu durumdan askeri de haberdar etmelerini istedim. Hücum baskın tarzında olacaktı. Sakin adımlarla ve sürünerek düşmana 20-30 m. yaklaştım. Binlerce askerin bulunduğu Conkbayırı’ndan çıt çıkmıyordu. Dudaklar sessizce bu sıcak gecede dua ediyordu. Kontrol ettim. Kırbacımı başımın üstünde kaldırıp çevirdim ve birden aşağı indirdim. Saat 04:30’da kıyametler kopmuştu. İngilizler neye uğradıklarını anlayamamıştı. Allah! Allah! sesleri bütün cephelerde karanlıkta gökleri yırtıyordu. Her taraf duman içinde ve heyecan her yere hakim olmuştu. Düşmanın topçu ateşi büyük çukurlar açıyor, her tarafa şarapnel ve kurşun yağıyordu. Büyük bir şarapnel parçası tam kalbimin üzerine çarptı, sarsıldım, elimi göğsüme götürdüm, kan akmıyordu. Olayı Yarbay Servet Bey’den başka kimse görmedi. Ona parmağımla susmasını emrettim. Çünkü vurulduğumun duyulması bütün cephelerde panik yaratabilirdi. Kalbimin üzerinde cebimde bulunan saat paramparça olmuştu. O gün akşama kadar birliklerin başında daha büyük bir hırsla çarpıştım. Yalnız bu şarapnel vücudumda kalbimin üzerinde aylarca gitmeyen derin bir kan lekesi bırakmıştı. Aynı gece, parçalanan saatimi, Ordu Komutanı Liman Von Sanders Paşa’ya hatıra olarak verdim. Çok şaşırmış, heyecanlanmıştı. Kendileri de altın saatini bana hediye ettiler.” Diğer taraftan 9 Ağustos’u 10 Ağustos’a bağlayan gece Kanlısırt’a da ardı ardına hücumlar yapılmış, bir kısım Türk mevzileri geri alınmıştı. Bu taarruzda 47. Alay Komutanı Binbaşı Tevfik Bey ve 15. Alay Komutanı Yarbay İbrahim Şükrü en ileri hatta çarpışırken şehit olmuşlardı.