Çimenlik Kalesi

Çanakkale Merkez Fevzi Paşa mahallesindedir. Kala-i Sultaniye veya gümüz deki adıyla Çimenlik Kalesi’dir. Kaleyi, Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u Fethettikten sonra 1462 yılında İstanbul’un güvenliğinin arttırılması amacıyla Çanakkale Boğazı’nın en dar yerine, Anadolu yakasında Sarıçay ile deniz arasında kalan düzlük üzerinde

Çimenlik Kalesi

Çanakkale Merkez Fevzi Paşa mahallesindedir. Kala-i Sultaniye veya gümüz deki adıyla Çimenlik Kalesi’dir. Kaleyi, Fatih Sultan Mehmet İstanbul’u Fethettikten sonra 1462 yılında İstanbul’un güvenliğinin arttırılması amacıyla Çanakkale Boğazı’nın en dar yerine, Anadolu yakasında Sarıçay ile deniz arasında kalan düzlük üzerinde planlanmıştır. Bazı kaynaklarda Fatih Sultan Mehmet’in Çimenlik Kalesi’ni 1452 yılında İstanbul’un fethinden önce yaptırmaya başlandığından bahsedilmektedir.

1551 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından Kilitbahir kalesi ile birlikte geniş çaplı bir onarım yaptırılarak surun duvarları güçlendirilmiştir.
Kare planlı olup, dış kale, iç kale, cephanelik, camiler ve orta kule gibi bölümlerden oluşur. Kalenin kuzey cephesi 139m, güney cephesi 125 m, batı cephesi 101 m, doğu cephesi ise 98 m’dir. Doğu cephesi duvarı 4,50 metre kalınlığı ile duvarlar içinde en ince olanıdır. Güney cephesi duvar kalınlığı yaklaşık 5,20 m, batı cephesi 5,00 m olup, her cephenin duvar kalınlığı farklıdır. Sur duvarlarının yüksekliği 11 m’dir. Surların üzerinde köşelerde ve aralarda dışa taşkın olarak 9 adet burç bulunmaktadır.
İç kalenin ortasında bulunan orta kule 29 x 44 m. boyutlarında ve 22 m. yüksekliğinde görkemli bir yapıdır. Dört katlıdır. İlk kat avludan dört metre yükseklikte olup merdivenle çıkılmaktadır. Kale çevredeki antik kentlerden ve Sarıçay vadisinde bulunan taş ocaklarından getirilen taşlarla inşa edilmiştir.
Kalenin deniz tarafındaki sur duvarı Sultan Abdülaziz döneminde yıktırılmış yerine o günün silah teknolojisine uygun olarak top platformları ve cephanelikler yaptırılmıştır. Bu yaptırılan tabyalar Aziziye tabyaları olarak adlandırılır.
Ana kulenin doğu bölümündeki yuvarlak planlı yapı cephaneliktir. 5 m çapında olan yapının duvar kalınlığı 2,5 m’dir.
Ana kulenin güney batısında ki cami Sultan Abdülaziz tarafından 1876 yılında yaptırılmıştır. Caminin alt katı mahsen olarak düzenlenmiştir. Kalenin kuzey bölümünde bulunan cami Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır. Kuzey burcuna bitişik olarak yapılan cami iki katlıdır. Alt katı kale personeli tarafından günlük işler için kullanılmıştır. Caminin üst örtüsü daha sonraki dönemlerde yenilenmiştir. Caminin bodur minaresi kuzey burcunun üzerine inşa edilmiştir.
Piri Reis, Kitab-ı Bahriye adlı kitabını burada tamamladığından ve kaleden bahseder.
Çanakkale’ye ilk yerleşim kale’nin yapılması ile kale de görevli memurların ve hizmetlilerin ailelerinin kale’nin hemen dışındaki bölgeye yerleşmesiyle başlar.
Çanakkale Savaşları sırasında merkez savunma grubunun sevk ve idare merkezi olmuş, kalede savunma amaçlı 4 adet top bulunmaktadır. Savaşlar sırasında özellikle İngiliz savaş gemisi Queen Elizabeth’in yoğun saldırılarına maruz kalmış ve büyük zarar görmüştür.

Tarihi kaynaklarda kalenin “1462 yılında Fatih Sultan Mehmet’in emri ile Gelibolu valisi ve donanma komutanı Yakup Paşa kontrolünde inşa ettirildiği” yazmaktadır. Bazı kaynaklarda kalenin yapımına Fatih Sultan Mehmet tarafından İstanbul’un fethinden önce 1452 yılında başlandığından bahsedilir.

Çimenlik Kalesi günümüzde, Boğaz Komutanlığına ait olup, askeri müze olarak kullanılmaktadır. Çimenlik Kalesi’nin bahçesine giriş ücretsiz olup, kale içerisinde dolaşmak ücrete tabidir. 7.5 tl giriş ücreti alınmaktadır.

05 Şubat 2018
Paylaş:

Çimenlik Kalesi Hakkında Yorumlar ve Öneriler

Bu Yer Hakkında Deneyimlerinizi Paylaşın

Çanakkale'de Gezilecek Yerler
Çanakkale

Çanakkale

Asya ile Avrupa kıtaları arasında bir köprü görevi gören Çanakkale, insanlığın yerleşik hayata geçtiği dönemlerden, tarihin başladığı çağlara kadar, önemli kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. 17. yüzyılın önde gelen gezginlerinden Evliya Çelebi Seyahatnâme adlı eserinde, Çanakkale’nin düz bir ovada, bağ ve bahçeler içinde iki bin evin oluşturduğu bayındır bir şehir olarak anlatır. Çanakkale XVIII. […]